Κατατέθηκε στη Βουλή από την Κυβέρνηση για συζήτηση και ψηφοφορία νέο νομοσχέδιο ενσωμάτωσης Ευρωπαϊκής οδηγίας περί διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού και Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
Η ψηφοφορία στη Βουλή έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου.
1. ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ
Όπως γνωρίζουμε ο κατώτατος μισθός έχει μετατραπεί άτυπα – λόγω της έλλειψης Συλλογικών Συμβάσεων – από μισθό του ανειδίκευτου εργαζόμενου σε μισθό που αποτελεί τη βάση υπολογισμού των αμοιβών για την μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων.
Ακόμα και στις περιπτώσεις που υπάρχουν αυξήσεις από ατομικές συμφωνίες ως βάση υπολογισμού παραμένει ο κατώτατος μισθός. Επομένως η σημασία της διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού είναι μεγάλη για όλους.
Το νέο νομοσχέδιο. Ο νέος τρόπος διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού.
Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο ο κατώτατος μισθός από το 2028 και ύστερα θα διαμορφώνεται αυτόματα με βάση μια μαθηματική εξίσωση.
Η ουσία είναι ότι βρίσκεται ένας αυτόματος τρόπος να παραμείνει καθηλωμένος σε χαμηλά επίπεδα ο κατώτατος μισθός.
(Στο τέλος της ανάρτησης υπάρχει παράρτημα με τον τρόπο υπολογισμού που προβλέπει το νομοσχέδιο)
Ρήτρες παρέκκλισης – Η μνημονιακή πολιτική επανέρχεται δριμύτερη
Ο σοφός νομοθέτης (σοφός για την ανθεκτικότητα της οικονομίας και όχι για την ανθεκτικότητα των εργαζομένων) προβλέπει ότι σε περίπτωση που διαμορφωθούν ειδικές συνθήκες ΔΕΝ θα αυξάνεται ο κατώτατος μισθός ακόμα και αν ο μαθηματικός τύπος προβλέπει αύξηση.
Πρώτη και κυριότερη ειδική συνθήκη: Το ποσοστό ανεργίας
Ο νέος νόμος προβλέπει ότι σε περίπτωση που το ποσοστό ανεργίας υπερβεί κάποιο όριο (δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί αλλά θα κυμαίνεται γύρω στο 10%) τότε ο κατώτατος μισθός θα παραμένει στάσιμος, ανεξάρτητα από τους μαθηματικούς τύπους.
Θυμόμαστε – για τα επιδόματα τριετίας – ότι με το επιχείρημα του ποσοστού ανεργίας πάγωσαν στην αρχή – για να πεταχτούν στη συνέχεια στα σκουπίδια – 12 χρόνια εργασίας (2012 – 2024). Εδώ βρίσκεται πυρήνας των μνημονίων. Δηλαδή ότι σε περίπτωση πτώσης των δεικτών της οικονομίας «τιμωρείται» ΚΑΙ ο εργαζόμενος που μένει άνεργος (αύξηση ανεργίας) ΚΑΙ ο εργαζόμενος που εργάζεται (παγώνει ο μισθός).
Εκτός από το ποσοστό ανεργίας άλλες ρήτρες παγώματος αύξησης του κατώτατου μισθού που προβλέπονται στο νομοσχέδιο είναι:
==> Η σημαντική ανισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών,
==> Η απόκλιση του εθνικού πληθωρισμού από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,
==> Αν η οικονομία βρεθεί σε σημαντική ύφεση,
==> Αν η αναπροσαρμογή υπερβαίνει τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.
Όλα τα παραπάνω δημιουργούν συνθήκες καθήλωσης του κατώτατου μισθού μόνιμα σε χαμηλά επίπεδα.
2. ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Όσον αφορά τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας ο νόμος που κατατέθηκε στη Βουλή περιορίζεται σε μια γενικόλογη αναφορά περί ενθάρρυνσης της αποτελεσματικότητας των διαπραγματεύσεων.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο μέτρο που να προωθεί πραγματικά την διαδικασία σύναψης Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
Η ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής οδηγίας περί προώθησης των συλλογικών διαπραγματεύσεων – ώστε να επιτευχθεί ο στόχος να καλύπτεται το 80% των εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις – αποδεικνύεται μια διακήρυξη χωρίς περιεχόμενο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η αυτοματοποίηση του τρόπου υπολογισμού του κατώτατου μισθού καθιερώνει μια κατάσταση που οι μισθοί θα διαμορφώνονται από σύνθετα στοιχεία και δεδομένα που ούτε καν μπορούν να ελέγχονται και σίγουρα απέχουν από τις πραγματικές ανάγκες του κόσμου της εργασίας.
Οι συλλογικοί φορείς των εργαζομένων μπαίνουν στο περιθώριο αφού ο ρόλος τους περιορίζεται σε συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Ο νέος νόμος είναι αντεργατικός, ευθυγραμμίζεται με την νεοφιλελεύθερη πολιτική της Κυβέρνησης που στοχοποιεί την εργασία και εντάσσεται στο πλαίσιο των αντεργατικών νόμων που πρέπει να ανατραπούν για να γίνει δυνατή η άνοδος του επιπέδου διαβίωσης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ – Πώς θα υπολογίζεται ο κατώτατος μισθός.
Σύμφωνα με τη διατύπωση του νομοσχεδίου:
«Η αυτόματη αναπροσαρμογή προτείνεται με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα
α) του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ αυτός 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και αυτός 30ης Ιουνίου του τρέχοντος έτους για το χαμηλότερο 20% αυτός εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και
β) του ημίσεος του ετήσιου ποσοστού μεταβολής αυτός αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο. Αν ο συντελεστής αυτός οδηγεί σε μείωση του νομοθετημένου κατώτατου μισθού ή του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, δεν γίνεται αναπροσαρμογή.»
Η «αριθμητική» προσέγγιση.
Αν δούμε στενά «αριθμητικά» το ζήτημα καταλαβαίνουμε ότι οι αυξήσεις που θα προκύπτουν για τον κατώτατο μισθό θα είναι πολύ μικρές ή και μηδενικές (ακόμα και αρνητικές) γιατί συνήθως δεν γίνεται να αυξάνουν ταυτόχρονα και ο πληθωρισμός των χαμηλόμισθων και η αγοραστική δύναμη των μισθών.
Για αυτό το λόγο υπάρχει πρόβλεψη στο νομοσχέδιο ότι σε περίπτωση που προκύπτει αρνητικό αποτέλεσμα από την μαθηματική πράξη ο κατώτατος μισθός δεν θα μειώνεται αλλά θα παραμένει στάσιμος (η εμπειρία βέβαια αποδεικνύει ότι εύκολα -π.χ. με μια τροπολογία- μπορεί το τελευταίο να αναιρεθεί.)
